Türkiye’de artık satılan her 10 otomobilden 4’ü elektrikli ya da hibrit. Ancak bu araçların şarj sırasında çıkardığı yangınlar, özellikle apartman ve site otoparklarını riskli hale getiriyor. İstanbul’da son sekiz ayda yaşanan üç büyük yangın, bu sorunu tüm açıklığıyla ortaya koydu.

11 Aralık 2024’te Başakşehir’de bir binanın otoparkında şarj halindeki araç yandı, bina tahliye edildi. 7 Nisan’da Maltepe’de benzer bir yangında otomobil kullanılamaz hale geldi. 9 Temmuz’da Kadıköy Acıbadem’de ise yangın sadece araca değil, çevresindeki üç araca daha hasar verdi. Olay sırasında binadaki onlarca kişi tahliye edildi.

Elektrik Mühendisleri Odası İstanbul Şubesi Yönetim Kurulu Üyesi Uğur Ateş Koç, bu artışın altyapıdan bağımsız şekilde geliştiğine dikkat çekti. “Elektrikli araçlar genellikle lithium batarya paketleri ile üretiliyor. Bu bataryalar yapıları gereği yanmaya ve patlamaya eğilimlidir. Yangınlar çoğunlukla şarj sırasında ve park hâlindeyken yaşanıyor,” dedi.

Koç’a göre, asıl sorun binaların bu araçlara hazır olmaması: “Son zamanlarda sitelerde çıkan yangınların nedeni, binaların şarj talebine göre düzenlenmemesi. Bakanlığın Temmuz 2024’te yayımladığı genelgede bazı cihazlar ruhsattan muaf tutuldu. Bu da vatandaşta yanlış bir algıya yol açtı. Her yere şarj cihazı konulabileceği düşünülüyor ama bu çok tehlikeli. Isı 700 dereceyi bulabilir. Bu, sadece aracı değil binayı da tehdit eder.”

Koç, kapalı alanlarda kurulum yapılacaksa açıkça uyarıyor: “Yetkili elektrik mühendislerinden destek alınmalı. Alan açık olmalı, gerekirse itfaiyenin kolay müdahale edebileceği şekilde planlanmalı.”

Gayrimenkul Hukukçusu Avukat Çiğdem Kezer de mevzuat tarafına dikkat çekiyor. “Yönetim planı, bir apartmanın anayasasıdır. Elektrikli araçlar için kurallar bu planlara açıkça yazılmalı. Otoparkın çıkışına yakın, ayrı bölümler ayrılmalı,” dedi.

Kezer, 20 araçtan fazla kapasiteli konut projelerinde en az yüzde 5 oranında şarj altyapısının zorunlu hale geldiğini hatırlattı. AVM ve otel gibi yapılarda bu oran daha yüksek. “Şarj istasyonu için apartmanlarda oybirliği gerekmez, çoğunluk yeterlidir. Ancak elektrik iç tesisat yönetmeliğine uygunluk şarttır,” diye konuştu.

Bursa Uludağ Üniversitesi Otomotiv Mühendisliği Bölümü Öğretim Üyesi Prof. Dr. İhsan Karamangil ise bu konuyu 2022’de düzenlenen bir çalıştayda detaylı olarak ele aldıklarını söyledi. Sabah gazetesine konuşan Karamangil, “Yangınların üç sonucu var: Toksik gaz, 1000 dereceyi aşabilen sıcaklık ve patlama. Bu sadece bir kamu güvenliği değil, ticari aktörlerin de sorunu. Bu yüzden itfaiyelerle iş birliği şart,” değerlendirmesinde bulundu.