Eskişehir Ticaret Odası Yük ve Kargo Taşımacılığı Meslek Komitesi Başkan Yardımcısı Barış Cansızoğlu şu ifadeleri kullandı;
“Bugün sizlerle, sektörümüzü doğrudan etkileyen ve çözüm arayışlarımız sonucunda önemli aşamalar kaydettiğimiz bazı konular hakkında bilgi paylaşmak üzere huzurlarınızdayım.
Teknolojinin kötüye kullanımı, teknolojik araçların ve platformların etik dışı şekillerde kullanılması anlamına gelir. Bu tür kullanımlar, iş yerinde güvensizlik yaratır ve ciddi yasal sonuçlara yol açabilir. Kötüye kullanımların başlıca nedenleri arasında bilgi eksikliği, etik bilincin yetersizliği ve denetim eksiklikleri yer almaktadır. Ayrıca bireylerin kişisel çıkarlarını ön planda tutmaları da bu durumu tetiklemektedir.
Bu tür kötü kullanımlar, iş dünyasında güvensizlik, itibar kaybı ve yasal sorunlara neden olur. Uzun vadede ise şirketlerin performansını olumsuz etkileyerek maddi kayıplara yol açar.
Bu tanımlardan yola çıkarak sizlerden kendi işinizle ilgili empati yapmanızı rica ediyorum. Hepimiz bir hizmetin ya da emtianın üretimi veya pazarlamasıyla uğraşıyoruz. Ancak bir şahsın yasal yükümlülüğe katlanmadan, iş yeri açmadan, vergi ödemeden, eleman maliyeti olmadan sadece dijital ortamları kullanarak sizin üretmiş olduğunuz mal veya hizmeti, sizin pazarlama bedelinizin üçte biri oranında piyasaya sunması kabul edilebilir değildir.
Bu sebeple, ulaştırma sektöründe faaliyet gösteren üyelerimizden ve diğer illerdeki meslektaşlarımızdan birçok kez şikayet aldık. WhatsApp gruplarında yapılan yetkisiz paylaşımlar, sektörde faaliyet gösteren nakliyat firmalarını ve yoğun lojistik trafiği olan fabrikalarımızı olumsuz etkilemektedir. Bu durum, nakliye firmalarında iş kaybına yol açmakta; fabrikalarda ise araç takibini zorlaştırmakta ve yükün teslim edildiği araçlarda eksik kayıtlar ile yetersiz denetimlere neden olmaktadır.
Ne yazık ki, bu durum şimdiye kadar yük hırsızlığı, sahte iş pazarlaması gibi birçok örnekle hem fabrikalarımızın hem de nakliyecilerimizin ve kamyoncu esnafımızın mağduriyetine yol açmıştır.
Bu kapsamda, odamız nezdinde ilgili kurumlara yazılar yazarak randevu talebinde bulunduk. Yaşanan bu olumsuzlukları, TOBB Taşımacılık ve Lojistik Sistemler Daire Başkanı Sayın Can Özkaymak’a ve Ulaştırma Bakanlığı Karayolu Taşımacılığı Daire Başkanı Sayın Kerim Cicioğlu’na aktararak gerekli görüşmeleri gerçekleştirdik.
Yapılan görüşmeler oldukça verimli geçti. Ulaştırma Bakanlığı ve TOBB nezdinde yapılan girişimlerle, bu tür dijital grupların takibi ve yetkisiz şahısların tespiti ile yasal olarak cezalandırılması hususunda söz aldık. Şimdiye kadar yapmış olduğumuz şikayetler neticesinde bu konuya ilişkin bir kanun taslağı hazırlanmış, kabul edilmiş ve 30 Mayıs itibariyle yürürlüğe girmesi onaylanmıştır.
Tespit edilen yetkisiz paylaşımlar için her paylaşım başına 170 bin lira gibi caydırıcı bir ceza maddesi de ekletmiş bulunmaktayız.
Tabii, bu kurumlarla görüşmeye giderken komitemiz olarak birkaç önerimiz de oldu. Sizlerle onları da paylaşmak istiyorum.
Sektörde yaşanan bir diğer önemli konu ise yük kaskosu zorunluluğudur. Tüm ticari araçlarda zorunlu olan trafik sigortasına ek olarak, taşınan yükleri güvence altına alacak şekilde yük kaskosunun da zorunlu hale getirilmesini önerdik.
Bilindiği üzere, ülkemizde lojistik taşımacılığın büyük bir kısmı bireysel kamyoncular tarafından yapılmaktadır. Bu kamyoncu esnafının çoğu, kendi araçlarıyla taşımacılık yaparak geçimini sağlamaktadır. Ancak artan ekonomik dalgalanmalar ve yükselen üretim maliyetleri nedeniyle taşınan yüklerin değeri de ciddi oranda artmıştır. Bu durum, yük gönderen fabrikaları, nakliyat firmalarını ve kamyoncu esnafını büyük risk altına sokmaktadır.
Olası bir kaza durumunda, birçok firma veya bireysel kamyoncu taşınan malın bedelini karşılayacak durumda değildir. Taşınan her malın sefer başına sigortalanması ise yüksek maliyetler doğurmaktadır. Bu nedenle, trafik sigortasına benzer şekilde yük kaskosunun da zorunlu hale getirilmesi ve düşük primli bir sistemle, DASK sigortasında olduğu gibi bir havuz modeli oluşturularak taşınan malın cinsine bakılmaksızın belirli bir bedele kadar güvenceye alınması önerilmiştir.
Her iki kurum da önerilerimizi dikkate alacaklarını belirterek bize teşekkür etmişlerdir. Hatta Ulaştırma Bakanlığı Karayolu Taşımacılığı Daire Başkanı Sayın Kerim Cicioğlu, Eskişehir’de çevre illerdeki nakliyeci esnafını da davet ederek bir çalışma yapmak istediğini bize belirtmiştir.
Sektörde yaşanan bir diğer önemli sorun da kayıt dışı taşımacılıktır. Bu bağlamda, E-İrsaliye sisteminde mevcut olan taşıma kodunun zorunlu hale getirilmesini ve e-Devlet üzerinden yapılmak istenen yük bildiriminin E-İrsaliye sistemine entegre edilerek fabrika, nakliyeci firma ve kamyoncu üçgeninde şeffaf ve güvenli bir yapı kurulmasını önerdik. Bu sistemle faturasız ve irsaliyesiz taşımacılığın önüne geçilmesi hedeflenmektedir. Altyapı çalışmaları tamamlandığında sistemin oldukça faydalı olacağına inanmaktayız.
Odamız Ulaştırma Komitesi olarak bugüne kadar birçok konuda başarıya ulaşmış bulunmaktayız. Bundan üç yıl önce başlattığımız girişimler neticesinde 22 ilin ticaret odalarıyla görüşerek aldığımız TİO belgeleri ve yönetici belgeleri sayesinde, üyelerimizi ve ülke genelindeki nakliyeci esnafını büyük şirketlerin baskısından kurtararak rekabet gücü kazandırdık. İnşallah bundan sonra da fikirler üretmeye ve bunları uygulamaya devam edeceğiz.”
