Eskişehir Serbest Muhasebeci Mali Müşavirler Odası Başkanı Ersin Karakoç şu ifadeleri kullandı;
“Birçok sektörde işsizlik çok fazla. Ancak mali müşavirlik mesleği biraz daha farklı. Çünkü bizim mesleğimizde belirli bir tecrübe ve birikim gerekiyor. Genellikle, mesleğimizi tercih edenler ya ticaret meslek liseleri mezunları ya da üniversitelerin mali müşavirlikle ilgili bölümlerinden mezun olan arkadaşlar oluyor. Özellikle okullar kapandıktan sonra, üniversiteyi bitiren pek çok gençten başvurular alıyoruz.
Bizim burada yapmaya çalıştığımız ise; başvuran arkadaşlarımıza ön muhasebe konusunda bilgilendirme yapmak. Önümüzdeki süreçte açılacak eğitimlere katılarak, bu gençleri önce yardımcı personel, daha sonraki aşamalarda ise mali müşavirlik stajyeri olarak bünyemize katmaya çalışıyoruz. Ancak en büyük sıkıntı ücret ve beklentiler oluyor. Mesleğimiz eğitim odaklı bir meslek olduğu için uzun süreli bir öğrenim ve bilgilendirme süreci gerekiyor. Burada, özellikle gençlerin sabırsızlığı, zorlu işlerde çalışmak istememeleri ve tutarsız davranışları dikkat çekiyor. Onlar da haklı, çünkü kendilerine ait belirli giderleri ve sosyal ihtiyaçları var.
Bizim mesleğimiz başlarda gençlere zor gelebilir; ancak mesleği sevdikten sonra ve bu yolda ilerlemeye karar verdiklerinde, ilerleyen süreçte bu meslekten kopamıyorlar. Hatta şunu rahatlıkla söyleyebilirim. Akademik meslekler arasında mali müşavirliği, zaman zaman baroyla yarışır seviyede görüyorum. Bazen, stajyer avukatlar ya da avukatlardan daha iyi durumda olduğumuzu düşünüyorum. Belirli bir dönemden sonra, hem ekonomik kazanımlar hem de kariyer açısından, meslektaşlarımızın toplumdaki yeri iyi olduğu için, ilk baştaki zorluklar aşıldıktan sonra başarılı oluyoruz.
Bizim yılda üç kez staja başlama ve bitirme sınavlarımız oluyor. Üniversiteyi bitirenler sınava giriyor. Bu sınavda 60 ve üzeri puan alırsa, bir yerde 3 yıl staj yapıp ardından bitirme sınavlarına giriyorlar. 8 dersten oluşan bitirme sınavını da geçtiklerinde, mali müşavir olmaya hak kazanıyorlar.
Son yıllarda, staja giren ve bitiren adayların sayısı yılda 90 civarında. Eskişehir’de her yıl 90 yeni stajyer ve meslektaş kazanıyoruz. Bu grubun 60 civarını da kadarını kadınlar oluşturuyor. Evet, kadınlar hem daha başarılı hem de mesleğe daha çok özen gösteriyor. Sabırlı davranıyorlar. Son yıllarda kadınların oranı arttı. Sekiz-on yıl önce kadın meslektaşların oranı dörtte birken, şu anda Eskişehir’de toplam 1200 mali müşavir var ve bu sayının 400’ün üzerindeki kısmı kadın meslektaşlarımızdan oluşuyor. Bu oran hızla eşitleniyor; belki önümüzdeki yıllarda erkekleri de geçecek.
Şimdi tabii, bizim meslektaşlarımız için süreç avukatlardan biraz daha zor. Avukatlar, ofis açtıklarında, hiçbir müşterileri olmasa bile, cumhuriyet savcılığının atadığı davalara bakarak belli bir gelir elde edebiliyorlar. Devletin atadığı müvekkillerden küçük de olsa bir gelirleri oluyor. Ancak bizim mesleğimiz tamamen müşteriye dayalı. Genç meslektaşlarımız ofis açarken en büyük zorluk, müşteri potansiyeli ve müşteri bulamamak. Çünkü, avukatların aksine, bir müşteri her gün bir mali müşavirden başka bir mali müşavire kolayca geçmiyor. Müşteriyle ilişkilerimiz çok daha sıkı.
Biz de burada yeni belge alan, serbest olarak büro açmak isteyen arkadaşlara en büyük önerimiz şu: Ekonomik şartlar öyle bir hale geldi ki, herkesin tek başına büro açması gerçekten çok zor. O yüzden, birkaç arkadaş bir araya gelin, her biriniz kendinizi farklı mesleki alanlarda yetiştirin. Örneğin biri vergi, biri sosyal güvenlik, biri teşvikler konusunda uzmanlaşabilir. Müşteri geldiğinde hangi alanda hizmet almak istiyorsa, o konuda uzman biri mutlaka o ofiste bulunmalı. Böylece hem masrafları paylaşırsınız, hem de birbirinizi geliştirir, müşteriye daha iyi hizmet sunarsınız. Sonuçta, bilgili ve donanımlı bir ekip olarak, müşteriyi ofisinizde tutma şansınız artar.
Ofis kiraları konusunda da size şunu söyleyebilirim: Bundan 15 yıl önce ofisler genellikle iş hanlarındaki tek odalı bürolardı. Ancak ekonomik şartlar ve sosyal değişimler, ofisleri artık dairelere dönüştürdü. Eskişehir’de bazı iş merkezlerinde hâlâ ofisler var ama çoğunlukla meslektaşlarımız, müşterilerine ve personeline daha iyi hizmet verebilmek için daire ortamına geçmeye başladı. Bizim için önemli olan, ofisin çok popüler bir yerde olması değil. Çünkü müşteriyle mali müşavir arasındaki ilişki kişisel ve güvene dayalı. Arka sokakta da olsa, şehrin farklı bir bölgesinde de olsa önemli değil; önemli olan, müşteri için kolay ulaşılabilir olması, park sorunu olmaması.
Şu anda ofis kiraları, sanırım 10 bin ile 25 bin lira arasında değişiyor; bu da neredeyse ev kirası seviyelerinde. Ayrıca bizim meslektaşlarımızın, kanunen belediyeden işyeri açma ruhsatı alma zorunluluğu yok. Yani meskenlerde de mesleğimizi icra edebiliyoruz. Bu da bizim için bir avantaj.
Biz hem üniversitelerde hem de meslek liselerinde düzenlenen kariyer günlerine katılarak, mesleğimizi ve odamızı tanıtıyoruz. Gençlere sürekli olarak, odamıza başvurmalarını öneriyoruz. Eğer bir genç “Ben bu mesleği yapmak istiyorum” diyorsa, ilk aşamada stajyer olarak iş bulmalarına mutlaka yardımcı oluyoruz ve onları mesleğe yerleştiriyoruz.
Şu anda da Eskişehir İşkur İl Müdürlüğü, Eskişehir Osmangazi Üniversitesi ve Eskişehir Mali Müşavirler Odası olarak, Türkiye’de ilk kez uyguladığımız “Muhasebe Meslek Elemanı” eğitimini başlattık. Başarılı bir eğitim süreci yürütüyoruz. Eylül ayında bu süreci tamamlayacağız. Ancak yaptığımız protokol gereği bu eğitimler sürekli olacak. Önümüzdeki süreçte, İşkur’un maddi destekleriyle, “Mali müşavirlik yapacağım” diyen meslektaş adaylarını odamıza çağırıyoruz. Gelip bu projeden yararlanarak mesleğe ilk adımlarını atabilirler.
Gençler, isterlerse İşkur’a başvurabilir, isterlerse doğrudan odamıza gelebilirler. Çünkü burada, esas olan başvuru değil; biz, başvuran kişiyle işvereni buluşturuyoruz. Kimlerin bu işi yapabileceğine dair kuralları da biz belirliyoruz. Üniversite mezunu ve gelecekte bu mesleği yapmaya istekli adayları tercih ediyoruz. Çünkü bu süreç 1,5-2 yıl kadar sürüyor ve bu sürecin boşa harcanmamasını, yalnızca iş bulmak için değil, gerçekten mesleğe katkı sunacak gençlerin katılmasını istiyoruz.
Burada hem yardımcı eleman arayan meslektaşlarımıza hem de bu alanda çalışmak isteyen gençlere fırsat yaratmaya çalışıyoruz.”