Eskişehir’in simge isimlerinden, UNESCO tarafından “Yaşayan İnsan Hazinesi” ilan edilen lületaşı ustası Mehmet Başsav, 79 yaşında hayatını kaybetti. Geleneksel sanatlara ömrünü adayan Başsav, ocaktan çıkan beyaz taşa hayat verirken, son yıllarda Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’dan aldığı ödülle gündeme gelmişti.
Kültür ve Turizm Bakanlığı tarafından “Geleneksel Lületaşı Ustası” unvanına layık görülen Mehmet Başsav, 11 Ocak’ta Ankara’da düzenlenen törende “Yaşayan İnsan Hazineleri – Geleceğe Aktarılan Mirasın Temsilcileri” ödülünü bizzat Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın elinden aldı. Külliye’de gerçekleşen törende Erdoğan'la yaşadığı kısa diyalog, hafızalara kazındı.
Başsav, o anları şu sözlerle aktarmıştı:
“Sahnede ödül düşmesin diye birlikte tuttuk. Cumhurbaşkanımız ‘aman kırılmasın’ dedi, ben de ‘düşse de ana tavuğun bastığı civciv ölmez’ diye karşılık verdim.”
Mütevazı kişiliğiyle tanınan Başsav, ödül için hiçbir başvuru yapmadığını da vurgulayarak, “Allah var ya, bu ödülü alacağım diye hiç uğraşmadım” demişti.
1961 yılında çırak olarak başladığı lületaşı işçiliğini yaklaşık 60 yıl boyunca sürdüren Mehmet Başsav, bugüne dek 200’ün üzerinde figüratif ve portre çalışması yaptı. Yalnızca taş işlemeyen, bir kültürü sanatla geleceğe aktaran Başsav, yıllar boyunca atölyesinde sabırla ve aşkla üretmeye devam etti.
Özellikle tarihî karakterlere, Türk büyüklerine ve halk kahramanlarına yer verdiği eserlerinde, millî bir bilinç taşıyan ustalığıyla öne çıktı. "Türklük için mücadele vermiş bir kişiliğin çalışmasını yaptığım zaman kendimi daha arzulu hissediyorum" sözleri, sanatına yansıttığı duygunun da göstergesiydi.
Mehmet Başsav, son yıllarda eserlerini daha geniş kitlelere ulaştırmak için bir müze kurmayı hedefliyordu. Vefatından önce bu planını dillendirmiş, çalışmalarını daha da çoğaltma arzusunu ifade etmişti. Şimdi bu hayal, onun anısını yaşatmak isteyen sevenlerine ve Eskişehir’e emanet.
Mehmet Başsav’ın Cumhurbaşkanı Erdoğan’dan aldığı ödül, bir ustaya verilen sembolik bir takdirin ötesindeydi. O ödül, gelenekten beslenen bir sanatın, gelecek kuşaklara aktarılması için atılan önemli bir adımdı. Başsav’ın yokluğu Eskişehir’de bir boşluk yaratacak olsa da, geride bıraktığı eserler ve kültürel miras, onun adını yaşatmaya devam edecek.
Başsav’la birlikte lületaşı artık bir sanatçısını daha yitirdi. Ancak onun ödülle taçlanan hayatı, sadece taş değil, değer işleyen ustaların unutulmaması gerektiğini bir kez daha hatırlattı.
