Türkiye Esnaf ve Sanatkârları Konfederasyonu (TESK) Genel Başkanı Bendevi Palandöken, uzun süren ve denetimsiz şekilde yapılan panayır ile kermes etkinliklerinin yerel esnafı mağdur ettiğini belirtti. Aylarca süren bu faaliyetlerin kontrol dışı bir ticari yapıya dönüştüğünü söyleyen Palandöken, “Kamyonla gelip satış yapıyorlar, iş bitince çekip gidiyorlar. Esnafın kazancı buharlaşıyor” dedi.
Palandöken, özellikle başka şehirlerden gelen ve günübirlik ya da birkaç günlük ticaret yapan kişilerin, kayıt dışılığa açık şekilde faaliyet gösterdiğini belirtti. “Hangi şehirden geldikleri, hangi vergi dairesine bağlı oldukları belli olmayan bu kişiler, geleneksel esnafla doğrudan rekabet ediyor. Hijyen, fatura, fiş gibi temel düzenlemelere bile uymadan kazanç sağlıyorlar” ifadelerini kullandı.
Bu tür etkinliklerin ilgili meslek kuruluşlarıyla koordineli şekilde yapılması gerektiğini söyleyen Palandöken, yerel esnafın görüşünün alınmadan izin verilmemesi gerektiğini belirtti. Özellikle ayakkabı, pastırma, sucuk, bıçak gibi ürünlerin kontrolsüz şekilde satılmasının yerel ticareti baltaladığını vurguladı.
Palandöken ayrıca, “Şehrin en merkezi noktalarına kurulan bu tezgahlar hem görsel kirlilik oluşturuyor hem de sağlık açısından risk barındırıyor. Kermes adı altında satılan elektronik cihazlar, sonradan bakım isteyen ürünler, orada hizmet sunan gerçek esnafı doğrudan etkiliyor” dedi.
2016’dan bu yana ticari faaliyetlerde artan denetimsizlikle birlikte bu tür mobil satış organizasyonlarının yaygınlaştığını hatırlatan Palandöken, Maliye ve İçişleri Bakanlıkları ile yerel yönetimlere çağrıda bulundu. “Kimin hangi amaçla, kaç gün boyunca ticaret yaptığı net olarak tanımlanmalı. Vergi levhası olmayan, fatura kesmeyen, sadece kazancını alıp giden kişilere meydan bırakılmamalı” diye konuştu.
Panayır ve kermeslerin amacına uygun şekilde, geçici süreyle, o bölgedeki vatandaşların katılımıyla düzenlenmesi gerektiğini belirten Palandöken, “Restoran, lokanta, kafe gibi hizmetleri taklit eden çadırlarda yemek satılıyor. El sanatlarını taklit eden seri ürünler vitrin yerine branda altında satılıyor. Bu ne sağlığa uygun ne de ticari ahlaka” ifadelerini kullandı.
Palandöken son olarak, “Geleneksel esnaf, sabah dükkânını açar, akşam kapatır, vergi verir, istihdam sağlar. Oysa bu sistemde bir kamyonla gelen, birkaç gün satıp giden kazanıyor. Bu dengesizlik sona ermeli” diyerek kuralsız ticaretin şehir ekonomilerine verdiği zarara dikkat çekti.
