Ticaret Bakanlığı, bazı e-ticaret platformlarında satılan ayakkabı, oyuncak ve saraciye ürünlerinde yapılan denetimlerin ardından yeni bir düzenlemeye gitti. Yayımlanan genelgeyle, bu ürünlerin posta ya da hızlı kargo yoluyla “basitleştirilmiş gümrük beyannamesi” kapsamında ülkeye sokulması artık kısıtlandı.
Bu karar, hem insan sağlığını hem de kamu güvenliğini korumayı hedefliyor. Bakanlık yetkililerinden edinilen bilgiye göre, yapılan laboratuvar testlerinde birçok üründe teknik düzenlemelere aykırılıklar tespit edildi. Özellikle oyuncaklarda küçük parçalar, keskin kenarlar ve zayıf malzeme dayanımı nedeniyle ciddi güvenlik açıkları bulundu. Bazı elektrikli oyuncaklarda pil yuvalarının vidaları eksikti, bu da çocuklar için tehlike oluşturuyordu.
Ayakkabılarda da durum farklı değildi. Bazı kadın sandaletlerinde ölçülen kurşun oranı, yasal sınırın 50 katı seviyesinde çıktı. Çanta, kemer, cüzdan gibi saraciye ürünlerinin yüzde 75’inde de kimyasal uygunsuzluklar belirlendi. Özellikle kurşun ve kadmiyum miktarlarının yüksek olması dikkat çekti.
Bakanlık, bu bulguların ardından hem tüketiciyi korumak hem de kurallara uyan firmaların zarar görmesini engellemek amacıyla önlem aldı. Artık bu tür ürünler, basitleştirilmiş gümrük işlemiyle değil, “normal usulde beyan” yöntemiyle ülkeye girebilecek. Bu da daha detaylı inceleme anlamına geliyor.
Yeni düzenlemeye göre, 20 Ekim’den önce yüklemesi yapılan veya gümrük bölgesine giren ürünler için mevcut işlemler tamamlanabilecek. Ancak bu tarihten sonra gönderilen ürünler için alıcılar üç seçeneğe sahip olacak: ürünü normal usulde beyan edip teslim almak, satıcıya iade etmek veya gümrüğe terk etmek. Eğer ürün zamanında serbest dolaşıma girmezse, gümrüğe terk edilmiş sayılacak ve tasfiye süreci başlayacak.
Tüketiciler açısından önemli bir detay da, bu ürünleri düzenlemeden önce sipariş edenlere herhangi bir ceza uygulanmayacak olması. Yani, düzenleme öncesinde yapılan alışverişler için yaptırım yok.
E-ticaret platformları ise yeni sorumluluklarla karşı karşıya. Artık “aracı hizmet sağlayıcı” sayılan bu platformlar, satılan ürünlerin güvenliğiyle ilgili bilgileri sistemlerinde tutmak, kullanıcıya açık şekilde göstermek ve uygunsuz ürünleri 24 saat içinde kaldırmak zorunda. Bu yükümlülüklere uymayan platformlara idari yaptırımlar uygulanacak.
Yeni uygulama, hem internetten yapılan alışverişlerde güvenliği artırmayı hem de ülkeye zararlı ürün girişini azaltmayı amaçlıyor. Gümrüklerde başlayan bu sıkı denetim süreci, özellikle oyuncak ve ayakkabı alışverişlerinde dikkatli olmayı gerektiriyor.
