Yaz aylarının vazgeçilmez meyvesi karpuz, sofralarımıza hem serinlik hem de lezzet getiriyor. Ancak çoğu zaman karpuz yerken karşılaştığımız en büyük sorunlardan biri çekirdekleri. Son yıllarda marketlerde ve manav tezgahlarında sıkça rastladığımız çekirdeksiz karpuzlar ise bu sorunu ortadan kaldırıyor. Peki, doğası gereği çekirdekten yetişen bir meyve olan karpuz nasıl oluyor da çekirdeksiz hale gelebiliyor? Bu sorunun cevabı, modern tarım tekniklerinde gizli.

Tarım bilimcilerine göre, çekirdeksiz karpuzlar doğrudan genetiğiyle oynanmış organizmalar (GDO) değil. Bu meyveler, doğal yöntemlerle geliştirilen hibritleme tekniğiyle üretiliyor. Tıpkı çekirdeksiz üzüm ya da muz gibi, çekirdeksiz karpuz da bir çaprazlama ürünü. Süreç, karpuz bitkilerinin kromozom sayılarının özel olarak değiştirilmesiyle başlıyor.

Normal bir karpuz bitkisi 2n yani diploid kromozoma sahip. Bilim insanları, kolşisin adı verilen özel bir bitki büyüme düzenleyicisi kullanarak bazı karpuz bitkilerinin kromozom sayısını 4n yani tetraploid hale getiriyor. Bu tetraploid karpuz, normal 2n kromozoma sahip bir başka karpuzla çaprazlandığında ise ortaya 3n yani triploid bir karpuz tohumu çıkıyor. İşte bu 3n kromozomlu karpuz bitkisi, meyve veriyor ama gelişmiş çekirdek oluşturamıyor. Bu nedenle ortaya çıkan meyve çekirdeksiz oluyor.

Ancak ilginç bir detay da burada başlıyor. Çekirdeksiz karpuzlar aslında çekirdeksiz tohum veremediği için, bu meyvelerin üretimi her sezon başında yeniden hibritleme yöntemiyle yapılmak zorunda. Yani çiftçiler her yıl, bu özel 3n karpuz tohumlarını satın almak zorunda kalıyor. Bu da hem maliyetli bir üretim süreci doğuruyor hem de çekirdeksiz karpuzun neden daha pahalı olduğunu açıklıyor.

Tüketiciler açısından bakıldığında, çekirdeksiz karpuzlar özellikle çocuklar ve yaşlılar için pratiklik sağlarken, kimi zaman tat ve doku açısından geleneksel karpuzlarla kıyaslanıyor. Ancak günümüzde gelişen tarım teknolojileri sayesinde bu fark da giderek kapanıyor.

Sonuç olarak, çekirdeksiz karpuzlar aslında doğaya aykırı bir durum değil. Bilimin ve tarım teknolojisinin doğal sınırlar içinde sunduğu bir kolaylık. Yine de bu meyveyi üretmek için hâlâ bir çekirdek gerekiyor. Çekirdeksiz karpuzun hikâyesi, çekirdekten başlıyor ama çekirdeksiz bitiyor.