Eskişehir Serbest Muhasebeci Mali Müşavirler Odası Başkanı Ersin Karakoç şu ifadeleri kullandı;
“2024 yılında Maliye Bakanlığımızın politikası gereği yerel çapta denetimlere hız verildi. İlimizde de şu anda yerel ve sektörel bazda denetimler devam ediyor. Aynı zamanda Sosyal Güvenlik Kurumu’nun da denetimleri sürmekte.
Bu denetimleri üç ana başlık altında toplayabiliriz. Her zaman yapılan yerel denetimler. Bunlar daha çok belge düzeni, vergi levhası ve iş yerinin mevcut durumuyla ilgili yapılıyor. Zaten mükelleflerimizin alışık olduğu bir denetim şekli. Meslektaşlarımızı da mükellefleri bu konularda uyarmaları için bilgilendiriyoruz. Mükellefler, bilinçli bir şekilde gelen vergi dairesi memurlarına gerekli bilgi ve belgeleri sunarak süreci sürdürüyor.
Sektörel bazda denetimler. 2024 itibarıyla bu denetimler sıklaştı. En çok dikkat edilen konulardan biri KDV oranları. Özellikle ekmek fırınları veya hem fırın hem de kafe hizmeti veren işletmelerde KDV oranı farklılıkları denetleniyor. Örneğin, ekmekte KDV oranı düşükken, eğer aynı mekânda yeme içme hizmeti veriliyorsa KDV oranı yüzde 10’a çıkıyor. Bu farktan dolayı ciddi cezalarla karşılaşmamak için mükelleflerin ödeme kaydedici cihazlarındaki oranları doğru şekilde düzenlemeleri gerekiyor.
E-adisyon uygulaması denetimleri. Özellikle lokanta, kafe ve restoranlarda yapılan e-adisyon denetimleri sıklaştı. Buradaki cezalar oldukça yüksek. Vergi dairesinin istediği; masada sipariş alındığında bu siparişin sisteme düşmesi ve ardından fişin kesilmesidir. Böylece vergi kaybı önlenmiş oluyor. İlk aşamada yaklaşık 28 bin lira civarında ceza kesiliyor. Eğer entegrasyon sağlanmazsa ceza katlanarak artıyor. Devamında hâlâ aynı eksikler sürüyorsa, iş yerinin geçici olarak kapatılması da söz konusu olabiliyor.
Ayrıca bir de hasılat tespiti uygulaması başlıyor. Bu uygulama, yüksek cirolu ve hareketli işletmelerde sektörel bazda yürütülüyor. Örneğin restoran işletmeleri ya da çamaşır satışı yapan işletmeler denetleniyor. Vergi dairesi memurları ayda 3, yılda 12 kez işletmeye giderek, sabah-akşam arası hasılat tespiti yapıyor. Yıl sonunda toplanan bu verilerle işletmenin beyan ettiği hasılat karşılaştırılıyor. Eğer beyan edilen tutar, tespit edilenin yüzde 25 altında kalırsa, "Beyanınızla bizim tespitimiz uyuşmuyor" denilerek işlem başlatılıyor.
Bu uygulamanın bazı sakıncaları da var. Örneğin, bayan iç çamaşırı satan bir dükkânda erkek memurun gün boyu bulunması, ya da restoranlarda kasanın yanında sürekli memur oturması hem esnaf hem müşteri açısından rahatsız edici olabiliyor. Ancak Eskişehir’de bu geçiş sürecini sorunsuz şekilde yürütmeye çalışıyoruz. Gelen memurlar da genelde anlayışlı davranıyor. Yine de mükelleflerimiz zaman zaman zorlanıyor.”
