TBMM Zirai Don Araştırma Komisyonu’nun toplantısında konuşan CHP Eskişehir Milletvekili Utku Çakırözer, Eskişehir’de Nisan ayında yaşanan don felaketinin ardından tarımsal üretimde oluşan büyük zarara dikkat çekti. Mihalıççık başta olmak üzere pek çok ilçede çiftçinin ürününü kaybettiğini vurgulayan Çakırözer, komisyon üyelerini Eskişehir’e davet etti.
Çakırözer, “Türkiye'nin birçok iline gittiniz ama Eskişehirli üreticilerimizin derdi de çok büyük. Mihalıççık ilçemizde kirazda yüzde yüz zarar var. Çiftçimiz yaşadığı mağduriyeti sizinle doğrudan paylaşmak istiyor. Gelin Eskişehir’e, durumu yerinde görün” dedi.
“1.5 milyar lira zarar”
Don olayının en ağır vurduğu yerlerden birinin Mihalıççık olduğunu belirten Çakırözer, “Amerika, Kanada ve Avustralya’ya ihraç edilen Mihalıççık kirazı bu yıl tarlada yok. 650 bin kiraz ağacı, 4 bin ile 8 bin ton arası rekolte, bu yıl sıfır. Geçen yıl kilosu 90-100 liraydı. Bu yıl 150-200 lira bandında ihracat planlanıyordu. Üreticinin zararı 1 milyar lira ile 1.5 milyar lira arasında” ifadelerini kullandı.
“Çiçek oluşmamış” denilerek rapor tutulmadı
Üreticilerin zararlarını Tarım İlçe Müdürlüklerine bildirdiğini, ancak gelen eksperlerin “çiçek oluşmamış” gerekçesiyle ya kayıt tutmadığını ya da eksik kayıt yaptığını söyleyen Çakırözer, “TARSİM desteği de sadece 5 yaş üstü ağaçlar için geçerli denmiş. Yani zarar büyük ama afet yok sayılmış” dedi.
“Destek 19 bin liranın altında olmamalı”
Mihalıççık’taki kiraz bahçelerinde bir dönümün bakım maliyetinin 19 bin lira olduğunu belirten Çakırözer, “Şu ana kadar çiftçiye ödenmiş tek kuruş yok. Tarım İlçe Müdürlüklerinden iletilen yardım tutarları ise 8-9 bin lira civarında. Bu destek, maliyetin yarısı bile değil. Bu kadar zarar gören çiftçiye bu destekle üretim yaptıramazsınız” dedi.
İlçelere göre kayıplar açıklandı
Çakırözer, ilçelerdeki tabloyu da ayrıntılı biçimde aktardı. Çifteler ve Mahmudiye’de elmalarda yüzde 80 ila 100 arası kayıp olduğunu belirtti. Günyüzü’nde örtü altındaki yeşillikler bile dondu. Sarıcakaya ve Mihalgazi’de salatalık, zeytin, üzüm ve nar zarar gördü. Odunpazarı ve Tepebaşı’nda ise buğday ve arpa rekoltesi yüzde 30 azaldı. Şeker pancarı ve soğanda da büyük verim kaybı yaşandığını belirtti.
“Çiftçimiz üretmek istiyor ama destek yok”
“Çiftçimiz yeniden üretmek istiyor ama borç altında eziliyor” diyen Çakırözer, kamu ve özel bankalara olan borçlar nedeniyle üreticinin morali bozulduğunu, bir an önce ciddi destek sağlanmazsa tarımda geri dönüşü zor bir çöküş yaşanacağını söyledi.
Komisyon Başkanı Adem Korkmaz ise Eskişehir’e yönelik bir ziyaret planlarının olduğunu, Konya ve Afyon’un ardından günübirlik bir Eskişehir programı düşünebileceklerini belirtti. Çakırözer, üreticilerin beklediği desteğin ancak yerinde incelemeyle verilebileceğini yineleyerek komisyonu Eskişehir’e davetini tekrarladı.
