Eskişehir’in içinden geçen ve kenti simgeleyen doğal su yolu olan Porsuk Çayı’nın adı, uzun süredir merak konusu. Çoğu kişi bu ismin, “porsuk” adlı hayvandan geldiğini düşünse de bazı yerel tarih anlatımları farklı bir kökene işaret ediyor.
Anlatılanlara göre Porsuk Çayı'nın ismi, Anadolu Selçuklu döneminde yaşamış bir komutana, Emir Borsuk’a dayanıyor. Rivayete göre, Emir Borsuk isyanları bastırmak üzere bu bölgede görev yapmış ve halk arasında saygı gören bir figür olmuş. Zamanla “Borsuk” isminin telaffuzu değişmiş, halk dilinde “Porsuk” halini almış.
Tarihi belgelerde Anadolu Selçuklu döneminde “Borsuk”, “Bursuq” ya da “Bursuk” gibi adlarla anılan komutanlara rastlanıyor. Bu kişilerin Anadolu’nun farklı bölgelerinde çeşitli görevlerde bulunduğu biliniyor. Ancak Eskişehir ve Porsuk Çayı ile doğrudan ilişkilendirilen akademik bir kayıt henüz bulunmuş değil.
Yerel halk arasında anlatılan bu hikâye, yazılı kaynaklardan çok sözlü tarihle günümüze kadar gelmiş durumda. Kesinlik kazanmasa da, bu tür bilgiler Eskişehir’in kültürel geçmişine dair ilginç bir pencere açıyor.
Sonuç olarak, Porsuk Çayı'nın ismine dair bilinenlerin ötesinde, tarihsel bir iz olabileceği düşüncesi yerel tarihçileri ve meraklılarını düşündürüyor. Kim bilir, belki de Eskişehir’in ortasından geçen bu çay, adını gerçekten bir komutandan almıştır.
