NASA’nın Mars keşif çalışmaları yeni bir aşamaya girerken, bilim çevrelerinden çarpıcı bir uyarı geldi. Uzaydaki olası yaşamın izini süren Mars görevi, bazı uzmanlara göre Dünya’yı büyük bir tehlikeye sürüklüyor.
Astrobiyolog Barry DiGregorio, NASA’nın Mars’tan Dünya’ya örnek getirme planlarının, COVID-19’dan bile daha tehlikeli bir salgının fitilini ateşleyebileceğini söyledi.
DiGregorio’ya göre, Mars’ta var olabilecek yaşam formları, Dünya’daki biyolojik sistemlerden tamamen farklı olabilir. Bu durum, gezegenden getirilecek mikrobiyal örneklerin insanlar için öngörülemez sağlık riskleri taşımasına yol açabilir.
1976 yılında Viking görevinde yer alan bilim insanı Gilbert Levin, Mars toprağında mikrobiyal yaşam izine rastladığını öne sürmüştü. Levin’in hayatı boyunca savunduğu bu görüş, NASA tarafından reddedilmişti. Ancak DiGregorio, Levin’in uyarılarına dikkat çekerek, “Mars’taki yaşamı anlamadan örnekleri geri getirmek büyük hata olur” dedi.
DiGregorio ayrıca, Dünya’dan Mars’a gönderilen araçların tam anlamıyla steril edilmediğini, dolayısıyla bazı dirençli mikroorganizmaların gezegene taşınmış olabileceğini vurguladı. Şimdi de benzer bir riskin ters yönde yaşanabileceğini söylüyor: Mars’tan Dünya’ya dönüşte bu mikroplar da geri getirilebilir.
Buckingham Astrobiyoloji Merkezi fahri araştırmacısı olan DiGregorio, “Mars çok kuru ve tozlu bir yer. Mikroplar bu tozlara yapışabilir. Ay görevlerinde bile astronotlar üzerlerinde toz taşımıştı. Mars’ta da benzer bir durum yaşanabilir” dedi.
Eski NASA Gezegen Koruma Yetkilisi Catharine Conley’in de, Mars’tan örnek getirilmesine karşı çıktığı ve bu sebeple görevden alındığı öne sürülüyor.
DiGregorio’nun bir diğer çarpıcı uyarısı ise şu: “Astronotlar Mars’a gittiğinde, dönüş için en az bir yıl beklemek zorundalar. Orada bir hastalık başlarsa, onları kurtaracak kimse olmayacak.”
NASA’nın 2030’lu yıllar için insanlı Mars görevi hedefi bulunuyor. Ancak Donald Trump döneminde yapılan bütçe kesintileri nedeniyle örnek getirme planı şimdilik askıya alındı.
NASA’dan yapılan açıklamada, Mars’ta yaşam için uygun şartların olmadığının altı çizildi. Ancak örnek getirme projeleri için henüz nihai bir güvenlik protokolü paylaşılmış değil.