Küresel yapay zeka yatırımlarının yükselmesiyle bellek çiplerine olan ilgi hızla arttı. Bu yoğun talep, üretimde ciddi sıkışıklığa yol açtı ve özellikle DDR5 belleklerde fiyatların sert biçimde yükselmesine neden oldu. Samsung’un ekim ayında fiyat duyurusunu ertelemesi, piyasadaki belirsizliği daha da artırdı. Normalde her ay paylaşılan sözleşme fiyatlarının bu kez açıklanmaması, şirketlerin yeni maliyetleri hesaplamasını zorlaştırdı.
Bu süreçte en dikkat çeken gelişme, Samsung’un bazı DDR5 bellek çiplerinde eylüle göre yüzde 60’a varan artış yapması oldu. Bu çipler yalnızca büyük veri merkezlerinde değil, aynı zamanda telefon, dizüstü bilgisayar ve masaüstü bilgisayar gibi günlük cihazlarda da yer alıyor. Yapay zeka odaklı veri merkezlerine yönelik projeler hızlandıkça, bellek arzı daralıyor ve maliyetler tüm üreticiler için yukarı yönlü ilerliyor.
Sektördeki hesaplamalar, fiyat artışının ne kadar keskin olduğunu açıkça gösteriyor. Samsung’un 32 GB DDR5 modülünün sözleşme fiyatı eylülde 149 dolarken kasımda 239 dolara çıktı. 16 GB ve 128 GB modüllerde de yaklaşık yüzde 50 yükseliş görüldü. Bu durum üreticilerin maliyet tabanını yükseltiyor. Artan maliyetler ise cihaz üreticilerini iki seçenekle karşı karşıya bırakıyor: ya bu yükü kendi üstlenecekler ya da fiyatları artıracaklar.
Son dönemde yaşananlar, tüketicileri de doğrudan ilgilendiriyor. Telefonlardan bilgisayarlara, tabletlerden oyun konsollarına kadar pek çok üründe önümüzdeki dönemde fiyat artışlarıyla karşılaşılması bekleniyor. Üreticilerin bazı stratejiler geliştirmesi mümkün olsa da zam eğilimi belirginleşmiş durumda. Bellek fiyatlarındaki artışın, özellikle sunucu üreticilerini ve veri merkezlerini zorlayacağı belirtiliyor. Bu merkezlerin kullandığı cihazlarda çip maliyetleri hızla yükseliyor ve bu baskı zamanla tüketici ürünlerine yansıyor.
Sektördeki zorlu tabloyu net biçimde ortaya koyan açıklamalardan biri Fusion Worldwide Başkanı Tobey Gonnerman’a ait. Tobey Gonnerman, “Büyük üreticiler artık yeterli ürün alamayacaklarını kabullenmiş durumda. Ödenen fiyat primleri olağanüstü seviyelerde” dedi. Tobey Gonnerman’ın verdiği bilgilere göre 32 GB DDR5 modüllerinin kasım fiyatı 239 dolara çıkarken bu rakam eylülde 149 dolardı. Şirketin 16 GB ve 128 GB modüllerindeki fiyatlar da sırasıyla 135 dolar ve 1.194 dolara yükseldi. 64 GB ve 96 GB modüllerdeki artış ise yüzde 30’u aştı. Konuyu doğrulayan ikinci bir kaynak, bilgilerin kamuya açık olmadığını söyleyerek isminin açıklanmasını istemedi. Samsung ise bu gelişmelere ilişkin yorum yapmadı.
Küresel pazarda talep yükseldikçe müşterilerde aceleci alımlar görülmeye başladı. Bazı şirketler, ürünlerinde kullanılan diğer çip türlerine yönelik siparişleri ertelemeye yöneldi. Çin merkezli SMIC, bellek çipi sıkıntısı nedeniyle müşterilerin bazı siparişlerini ertelediğini bildirdi. Xiaomi de geçtiğimiz ay yaptığı açıklamada hızla yükselen bellek çipi maliyetlerinin telefon üretim maliyetlerini artırdığını duyurdu.
Bellek arzındaki bu daralma Samsung için kısa vadeli bir avantaj oluşturuyor. Yapay zeka odaklı gelişmiş çiplerde rakiplerinin gerisinde kalsa da bellek alanında daha güçlü bir fiyatlama gücü elde etmiş durumda. KB Securities Araştırma Direktörü Jeff Kim, Samsung’un SK Hynix ve Micron gibi şirketlere göre daha avantajlı bir pozisyonda olduğunu ifade ediyor. TrendForce analisti Ellie Wang ise Samsung’un ekim-aralık döneminde sözleşmeli satış fiyatlarında yüzde 40–50 artış planladığını belirterek bu oranın sektör ortalamasının üzerinde olduğunu söyledi. Ellie Wang, talebin güçlü olduğunu ve bazı şirketlerin 2026 ya da 2026–2027 dönemini kapsayan uzun vadeli anlaşmalar yaptığını aktardı.
Bellek çipi krizinin etkileri büyümeye devam ederken üreticilerin ve tüketicilerin nasıl bir yön izleyeceği merak ediliyor. Bu belirsiz ortamda sektörün yakından izlediği tek konu, fiyatların ne kadar daha yükseleceği.