AK Parti iktidarı döneminde muhalif televizyonlara yönelik baskılar artarken, RTÜK’ün aldığı yeni karar tartışmaları büyüttü. Halk TV ve Sözcü TV, 8 Temmuz Salı gecesi itibarıyla 10 gün boyunca karartılacak. Kararın gerekçesi, yayınlanan bazı haberlerdeki ifadeler oldu. CHP Eskişehir Milletvekili Utku Çakırözer, “AKP hepimize istibdat dönemi yaşatıyor. Demokrasiyi ve basın özgürlüğünü yeniden inşa edeceğiz” diyerek tepki gösterdi.

Yılın ilk 6 ayında yaşananlar basın özgürlüğünün ne denli sınırlandığını ortaya koydu. Ocak-Haziran döneminde toplam 380 dava açıldı. 70 gazeteci gözaltına alındı. 34’ü tutuklandı. Haberleri ve sosyal medya paylaşımları nedeniyle 30 gazeteci tehdit ya da fiziksel saldırıya uğradı. CHP’li Çakırözer’in hazırladığı rapora göre, aynı dönemde Sözcü TV, Halk TV, Tele 1 ve Now TV gibi muhalif kanallara toplam 49 ceza verildi. Bu cezaların toplam bedeli 99 milyon lirayı geçti. En sert yaptırımlar ise Ekrem İmamoğlu’nun gözaltına alınmasıyla başlayan protestoları yayınlayan televizyonlara uygulandı. Sözcü TV ve Halk TV’nin ekranlarını karartma kararı da bu yayınlar nedeniyle geldi.

Raporda yalnızca cezalar değil, gazetecilerin yaşadığı bireysel baskılar da dikkat çekti. Fatih Altaylı, Youtube’daki konuşmaları nedeniyle tutuklandı. Artvin merkezli operasyonlarda Dicle Baştürk, Ozan Cırık ve Eylem Emel Yılmaz gibi isimler cezaevine gönderildi. Halk TV Genel Yayın Yönetmeni Suat Toktaş, bilirkişi haberleri nedeniyle 34 gün tutuklu kaldı.

Gözaltı ve tutuklamalarla sınırlı kalmayan baskılar ev hapsi, yurt dışına çıkış yasağı ve adli kontrol tedbirleriyle genişledi. İsmail Saymaz ve Eren Öner ev hapsiyle karşı karşıya kaldı. Can Ataklı, Timur Soykan ve Hayri Tunç gibi gazeteciler de adli kontrol altında tutuluyor.

Protesto eylemlerini takip eden onlarca muhabir gözaltına alındı. Saraçhane’deki gösteriler sırasında Anadolu Ajansı, AFP, Reuters ve Bianet muhabirleri darp edildi. 1 Mayıs’ta barikatlarla karşı karşıya kalan gazeteciler işlerini yapamadı.

Sosyal medya da bu sürecin dışında kalmadı. Ekrem İmamoğlu’nun X hesabı dahil olmak üzere birçok gazeteci ve kurumun hesaplarına erişim engeli getirildi. Bluesky, YouTube, Instagram ve TikTok gibi platformlara da çeşitli kısıtlamalar uygulandı. RTÜK’ün Gezi Parkı soruşturması kapsamında 12 yıl öncesine ait yayınları incelemeye alması da bu baskıların boyutunu gösterdi.

RTÜK üyesi Tuncay Keser’in paylaştığı veriler, 6 ayda verilen 49 cezanın 14’ünün Sözcü TV’ye, 13’ünün Halk TV’ye ait olduğunu gösteriyor. Karartma kararı alınan iki kanal dışında Tele 1’e 11, Now TV’ye 7, Flash Haber’e ise 2 ceza uygulandı.

Basın üzerindeki baskı yalnızca içerik sansürü ile sınırlı kalmıyor. Gazeteciler Barış Pehlivan, Özlem Gürses, Hayri Demir ve Nevşin Mengü gibi isimler haber ve yorumları nedeniyle hapis cezası aldı. Erişim engeli getirilen içerikler arasında kamuoyunun dikkatle takip ettiği yolsuzluk ve yargı haberleri de yer alıyor.

Bu tablo, Türkiye’de bağımsız gazetecilik yapanlar için bir tür hayatta kalma mücadelesine dönüşmüş durumda.