Günlük hayatın koşturmacasında çorapları yıkamayı ihmal etmek ya da düşük sıcaklıkta yıkamak, yalnızca kötü kokulara değil, ciddi sağlık sorunlarına da zemin hazırlıyor. Leicester Üniversitesi’nden mikrobiyolog Dr. Primrose Freestone, ayakların “bakteri ve mantarlarla dolu minyatür bir yağmur ormanı” olduğunu söylüyor. Ona göre çoraplar, bu mikroorganizmaların vücuttan başka alanlara taşınmasında en etkili araçlardan biri.

Ayaklar, sıcak, karanlık ve nemli yapısıyla mikrop üremesi için en uygun ortamı sağlıyor. Üstelik çoraplar, yalnızca ayaklardaki mikropları tutmakla kalmıyor. Yürüyüş sırasında toprak, toz, evcil hayvan tüyü ve mantar sporları gibi dış kirleri de topluyor. Araştırmalar, yalnızca 12 saat giyilen çorapların bile diğer tüm giysilerden daha fazla bakteri ve mantar barındırdığını gösteriyor.

Dr. Freestone, bu mikropların yok edilmesi için çorapların en az 60°C’de ve enzim bazlı deterjanlarla yıkanması gerektiğini vurguluyor. Bu sıcaklık, ayak ısısında yaşamaya uyum sağlamış bakteri ve mantarları etkisiz hale getiriyor. Enzimler ise bu mikroorganizmaları çorap liflerinden ayırıyor. Çamaşır makinesi bu sıcaklığa ulaşamıyorsa, buharlı ütü devreye girmeli. Ütü, derinlere nüfuz ederek yalnızca kokuyu değil, siğil virüsü ve ayak mantarı gibi bulaşıcı patojenleri de yok edebiliyor.

Araştırmalara göre ayaklar, 1.000’e kadar farklı bakteri ve mantar türüne ev sahipliği yapabiliyor. Bunlar arasında cilt enfeksiyonuna, kan zehirlenmesine ve toksik şok sendromuna yol açabilen Staphylococcus; ciddi solunum yolu hastalıklarına neden olan Aspergillus; bağışıklık sistemi zayıf bireyler için riskli Candida, Cryptococcus ve Histoplasma bulunuyor.

Hastanelerde yapılan incelemeler, hastaların giydiği çorapların zemindeki mikropları toplayarak yataklara taşıyabildiğini ortaya koydu. Bu mikroplar arasında antibiyotiklere dirençli bakteriler de tespit edildi. Ayrıca kirli çoraplardan HPV gibi siğil virüsleri bulaşabiliyor. Ortak alanlarda çıplak ayakla dolaşmak bu riski artırıyor.

Uzmanlara göre alınması gereken önlemler net: Çorapları her gün değiştirmek, en az 60°C’de enzim bazlı deterjanla yıkamak ve mümkünse buharlı ütüyle üzerinden geçmek. Dr. Freestone, “Ben de çoraplarımı antibakteriyel deterjanla sıcak suda yıkıyor ve ardından ütülüyorum. Böylece ayaklarım kadar çoraplarım da tertemiz oluyor” diyor.